U fokusu - Srbija

Promenjeni uslovi za privlačenje investitora

Ivan Nikolić, direktor za naučnoistraživački razvoj u novom broju publikacije „Makroekonomske analize i trendovi” (MAT), navodi da kriterijumi više ne uzimaju u obzir stepen razvijenosti jedinice lokalne samouprave (gradovi i opštine) u kojoj se realizuje investicioni projekat, niti oročenost jedinstvenog investicionog projekta u trajanju od tri godine.

„Da bi se dobio podsticaj minimalna vrednost investicije se povećava sa 150.000 evra i zapošljavanja 15 novih radnika na neodređeno vreme, na 300.000 evra i 30 radnika. Visina sredstava sada je definisana već na nivou regiona u kojima će se naći investicioni projekat u proizvodnom sektoru”, navodi Nikolić.

Na primer, investitorima koji su ulagali u najrazvijenije sredine, kao što su Beograd, Novi Sad, Kragujevac, Niš, Subotica, Užice ili Čačak, sledovalo je 3.000 evra po radnom mestu. Uslov je bio da ulože 500.000 evra u proizvodnju i zaposle 50 radnika. Na drugoj strani, gradovi i opštine koji su razvrstani u četvrtu grupu razvijenosti (oni najmanje razvijeni), među koje spadaju Aleksinac, Brus, Blace, Vlasotince, Dimitrovgrad, Ljig ili Nova Varoš, investitorima su mogli da  ponude i 6.000 evra po otvorenom radnom mestu. Uslov je bio da investiraju najmanje 200.000 evra i otvore 20 radnih mesta. Najviše su dobijali (7.000 evra po novozaposlenom) investitori u devastirana područja kao što su Babušnica, Bela Palanka, Bujanovac, Vladičin Han, Lebane, Trgovište, Tutin. Minimalno ulaganje ovde je moralo da iznosi 100.000 evra uz zapošljavanje 10 radnika.

Novom regulativom, za investicione projekte u proizvodnom sektoru koji su locirani u Beogradskom regionu, moguće je prijaviti se ukoliko opravdani troškovi ulaganja u materijalna i nematerijalna sredstva iznose najmanje 500.000 evra i kojima se obezbeđuje zapošljavanje najmanje 50 novih zaposlenih. Za Region Vojvodine minimalno ulaganje je 400.000 evra i 40 novozaposlenih, a za regione Šumadije i zapadne Srbije, odnosno Region južne i istočne Srbije i Region Kosovo i Metohija 300.000 evra i 40 novih radnika, respektivno. Uslov za dodelu podsticaja ispunjavaju i investicioni projekti koji se odnose na usluge servisnih centara čija je minimalna vrednost 150.000 evra i kojima se obezbeđuje zapošljavanje najmanje 15 radnika na neodređeno vreme povezanih sa investicionim projektom.

Sada rok za realizaciju investicionog projekta vrednijeg od pet miliona evra može biti produžen i do deset godina od datuma podnošenja prijave za dodelu sredstava. Pri tome su na osnovu uredbe iz 2019. podsticaji za opravdane troškove ulaganja u osnovna sredstva (povećanje ukupnog iznosa podsticaja) mogli biti dodatno uvećani za 10 odsto nezavisno od kriterijuma lociranosti ulaganja. Sa ovim izmenama i dopunama to se menja. Sada je korisniku sredstava u teritorijalnoj jedinici koja pripada Beogradskom regionu moguće odobriti dodatno do 10 odsto iznosa opravdanih troškova ulaganja. U teritorijalnoj jedinici koja pripada Regionu Vojvodine u visini do 15 odsto, a u teritorijalnoj jedinici koja pripada regionima Šumadije i zapadne Srbije, odnosno južne i istočne Srbije ili Kosova i Metohije u visini do 30 procenata. Odustajanje od stepena razvijenosti jedinica lokalne samouprave kao ključnog kriterijuma za visinu podsticaja moglo bi da olakša i ubrza proceduru dobijanja podsticaja. S druge strane, uvećanje minimalnog iznosa kvalifikovanog ulaganja delom predstavlja korekciju za inflaciju iz prethodne tri godine (obezvređenje vrednosti novca), kao i želju države da dodatno privuče vrednija ulaganja i tehnološki naprednije investicione projekte u proizvodnom sektoru. U Srbiji su inicijalni podsticaji za novootvorena radna mesta uvedeni još 2007. godine, a prvi put je Zakon o izmenama i dopunama Zakona o ulaganjima iz 2018. izjednačio domaće i strane investitore.